گارد (محافظ) های دهان، پوشش هایی هستند که روی دندان ها پوشیده می شوند و برای حمایت از دهان و دندان ها در برابر سایش دندان ها و در حین ورزش استفاده می شوند.
انواع کلی:
این دستگاه ها در سه دسته کلی جای می گیرند:
۱- انواع فله ایی که پیش ساخته هستند و آماده مصرف ارایه می شوند. این ها ارزان قیمت هستند و در اغلب فروشگاه های ورزشی قابل خریداری اند. این نمونه خیلیی قالب دهان و دندان ها نخواهند بود و حجیم هستند و تکلم و تنفس را با مشکل مواجه می کنند. مهم تر اینکه: محافظت کمی ایجاد می کنند (مثلا کافی است دهان را برای تنفس باز کنید تا وسط ورزش دستگاه بیرون بپرد!) و به همین خاطر دندانپزشکان آن ها را توصیه نمی کنند.
۲- محافظ های “بجوشان و گاز بگیر” که این ها هم در بسیاری از فروشگاه های تخصصی تر ورزشی قابل تهیه هستند و تطابق بیشتری نسبت به نوع اول با دهان و دندان دارند. این ها از مواد ترموپلاستیک ساخته می شوند و کافی است در آب داغ قرار دهید تا نرم شوند و بعد در دهان قرار دهید و گاز بگیرید و با انگشتان به دندان ها فشار دهید تا با دندان ها و قوس تطابق یابند. تطابق و راحتی بهتری نسبت به نوع اول دارند ولی هنوز محدودیت تنفس و تکلم را دارند.
۳- محافظ های سفارشی یا اختصاصی برای هرنفر که مخصوص خود فرد و در مطب یا لابراتوار دندانپزشکی طراحی و ساخته می شوند. ابتدا دندانپزشک قالبی از دندان های شما تهیه کرده مدلی از دندان های شما می سازد و بعد دستگاه محافظ روی این مدل با استفاده از مواد خاص ساخته می شود. به دلیل تکنیک و مواد بکار رفته و زمانی که صرف قالب گیری و ساخت دستگاه می شود و هزینه دستمزد، این دستگاه گرانتر از بقیه است ولی به این هزینه می ارزد زیرا هم بیشترین راحتی و حفاظت را فراهم می کنند و هم تکلم و تنفس با آن ها راحت تر است!
اغلب این محافظ ها فقط قوس دندان های بالا را محافظت می کنند ولی در برخی موارد برای هردو فک ساخت آن توسط دندانپزشک توصیه و انجام می شود. یک گارد مناسب باید راحت باشد، به اندازه کافی دربرابر سایش مقاوم باشد، عمر مفید خوبی داشته باشد و شستن و پاک کردن آن راحت باشد و از همه مهمتر: نباید تنفس و تکلم شما را محدود کند!
گارد باید گیر نسبتا کافی داشته باشد و راحت بیرون نپرد!
نوعی از این دستگاه هم توسط دندانپزشک برای کسانی ساخته می شود که دندان قروچه یا مشکلات مفصلی دارند و نایت گارد نام دارد.
محافظ فک یا گارد دهان برای چه کسانی یک نیاز است؟
در همه اطفال و بزرگسالانی که در ورزش های پر برخورد (مانند کاراته و جودو و فوتبال و بوکس و هاکی و بسکتبال و … ) فعال هستند این دستگاه توصیه می شود و در برخی مسابقات هم استفاده از آن ها اجباری است! ولی حتی فعالین سایر رشته های بدون برخورد فیزیکی (مانند ژیمناستیک و…) و یا تفریحی (مانند دوچرخه سواری و اسکیت و …) هم ممکن است در شرایطی دچار سانحه ای مانند زمین خوردن و … شوند و بنابراین داشتن گارد برای آن ها هم می تواند مفید باشد!
چرا باید از گارد در زمان ورزش استفاده کرد؟
چون حادثه اغلب خبر نمی کند! در هر نوع فعالیت بدنی استفاده از گارد ریسک صدمه به دهان و دندان را کاهش می دهد و شدت صدمه به لب و زبان و بافت نرم داخلی گونه را کنترل می کند. گارد ها در صدمات شایع ورزشی جلوی صدمه به دندان ها مانند لب پر شدن و شکستن و صدمه به عصب و حتی بیرون پریدن دندان ها را تقریبا به طور کامل می گیرند.
آیا کسی که ارتودنسی دارد هم می تواند گارد استفاده کند؟
بلی! برای این افراد ارتودنتیست می تواند گارد مخصوص و معمولا مختص دوفک طراحی کند.
نکته: دستگاه های متحرک ارتودنسی مانند نگهدارنده های متحرک نباید طی ورزش های حتی تفریحی استفاده شوند! برعکس گارد ها، این دستگاه ها ممکن است باعث صدمه به دندان ها و حتی لب و گونه شوند! حتما در این مورد با ارتودنتسیت خود مشورت کنید و دستگاه متحرک را حتی همزمان با گارد استفاده نکنید.
مراقبت و نگهداری از گارد:
– قبل و بعد از هر بار استفاده، آن ها را با آب سرد (دمای اتاق و نه آب یخ) و یا دهانشویه مناسب آب بکشید و یا با محلول ملایم صابون و مسواک نرم بشویید.
– گارد را در یک ظرف محکم و نگهداری و حمل و نقل کنید و مواظب باشید که مدت زیادی بلااستفاده نماند وگرنه بو می گیرد و یا تغییر رنگ می دهد.
– آن ها را در برابر هوای گرم یا آب گرم یا نور خورشید قرار ندهید و یا در ماشین زیر آفتاب رها نکنید.
– هرازچندگاهی آن ها را چک کنید و اگر دیدید ساییدگی زیاد دارند ویا سوراخ شده اند و یا دهان و لثه را آزار می دهند، وقت عوض کردن آن ها رسیده است!
– هروقت برای معاینه دوره ایی دندانپزشکی مراجعه می کنید، گارد خود را همراه داشته باشید تا آن هم بررسی شود!
مژده به اهل ورزش:
مدتی است روالی در پیش گرفته ایم برای حمایت از ورزشکاران مستعد در رشته های ورزشی پایه ای ولی پربرخورد مانند کاراته و ….
اعتقاد داریم که پیشرفت فرهنگ ورزش و گسترش علاقه به ورزش در متن جامعه باعث تعالی فرهنگی و سلامت جامعه خواهد شد و از آنجا که یکی از رسالت های حیطه پزشکی بحث پیشگیری است قدمی دیگر در ارایه خدمات پیشگیری به جامعه برداشته ایم:
از این پس به ورزشکاران دارای مقام های استانی،کشوری و بین المللی و یا افرادی که در رشته ورزشی خود مستعد شناخته شده اند خدمت ویژه ای ارایه خواهیم کرد:
ارایه رایگان گارد (محافظ) سفارشی توسط دکتر گوگانی
برای برخورداری از این شرایط کافی است معرفی نامه ای از فدارسیون و یا هیات رشته مربوطه ارایه دهید که در آن نام شما و افتخار شما یا علت معرفی ذکر شده باشد. کلیه مراحل از معاینه اولیه تا ساخت دستگاه و تحویل آن رایگان خواهد بود.
تنها چیزی که علاوه برا سلامتی شما خواستاریم این است:
در صورت تمایلتان، می توانید بعد از تحویل گرفتن و استفاده از گارد، یک عکس از خودتان در شرایط زیر تهیه کنید و برای آلبوم یادگاری دکترگوگانی ارایه دهید:
– لباس ورزشی استاندارد خود را پوشیده باشید!
– دستگاه گارد را در دست گرفته باشید و یا درحال گذاشتن آن در د هان باشید!
– و از همه زیباتر اینکه مدالی هم برگردن آویخته داشته باشید تا ماهم در شادی موفقیت ها سهیم باشیم!
به جاست همینجا تشکر کنم از هیات کاراته آبادان به خاطر لطف ویژه شان به بنده.