قبل ار بررسی دستور استفاده دستگاه متحرک ارتودنسی بهتر است تعریف دستگاه ارتودنسی را مرور کنیم:
در ارتودنسی به کلیه دستگاه هایی که خود فرد یا همراه وی بتواند بدون دخالت دکتر آن را خارج کند و دوباره جاگذاری کند، دستگاه متحرک گفته می شود! به عبارت دیگر دستگاه متحرک به شکل پاره وقت روی دندان ها یا داخل دهان قرار می گیرد و به صورت چسبانده شده یا بسته شده نخواهد بود.
البته در موارد نادر ممکن است یک دستگاهی که ذاتا متحرک است، با چسب به دندان ها چسبانده شده و مدتی به شکل ثابت عمل کند!
– ریتینر یا نگهدارنده برای حفظ وضعیت دندانها
– پلاک متحرک برای جابجایی یک یا چند دندان
– دستگاه تعریض فک
– دستگاه های ارتودنسی نامرئی
– دستگاه فانکشنال و …
برای مطالعه در مورد ریتینر ها به لینک های زیر مراجعه کنید:
توضیحی در مورد ریتینر:
ریتینر
نحوه استفاده از ریتینر متحرک:
ریتینر – retainer
انواع رایج و پرمصرف دستگاه متحرک ارتودنسی:
پلاک متحرک ساده:
معمولا فنر های خاصی برای حرکت محدود یک یا چند دندان دارند. اصولا دستگاه های متحرک مناسب برای انجام حرکات دقیق دندان ها نیستند و معمولا درمان ایده آل با آنها عملی نیست (مگر بیمار حساسیت کم یا شانس زیاد داشته باشد!). این دستگاه ها معمولا فنر هایی دارند که برای حرکت دادن دندان ها استفاده می شوند.
پلاک متحرک دارای پیچ( برای تعریض فک):
هدف از استفاده از آن ها اصلاح مشکلات عرضی و رفع تنگی قوس دندان ها در ناحیه چند دندان یا کل فک می باشد. این دستگاه ها در سنین پایین بر استخوان هم اثر دارند ولی با افزایش سن، اثر آنها به دندان ها محدود می شود!
دستگاه زیر یک نمونه دستگاه متحرک برای افزایش عرض در ناحیه چند دندان است:
دستگاه های ارتودنسی نامرئی:
روش جدیدی برای ارتودنسی یک یا چند دندان هستند که به عنوان اسیکس یا اینویزالاین هم شناخته می شوند. نوع تخصصی تر آن ها حتی توان درمان مشکلات ارتودنسی ملایم تا متوسط را هم دارد. گرچه این ها نوعی دیگر از موارد استفاده دستگاه متحرک ارتودنسی هستند ولی بهتر است در مقوله دیگری به آنها بپردازیم چون اغلب برای ارتودنسی جامع از آنها استفاده می شود.
پلاک متحرک فانکشنال:
برای آشنایی با مفهوم درمان فانکشنال به لینک زیر رجوع کنید:
تصاویر زیر نمونه هایی از رایج ترین مورد استفاده دستگاه متحرک ارتودنسی را که ارتودنسی فانکشنال است، نشان می دهند:
بایونیتور (bionator) :
توین بلاک ( twin block) :
و البته دستگاه کمیاب فرانکل که یکی از پیچیده ترین دستگاه ها برای ساخت ولی جزو دستگاه های راحت در استفاده است:
مقاله ای جداگانه در همین سایت در قالب پرسش و پاسخ به صورت ویژه به دستگاه های فانکشنال پرداخته است.
می توانید در لینک زیر آن را مطالعه کنید:
(به زودی)
طول مناسب استفاده دستگاه متحرک ارتودنسی در انواع محتلف چند ساعت در روز است؟
در مورد دستگاه های متحرک؛ زمان ایده آل و مناسب استفاده از آن ها تمام وقت (شبانه روزی ) به جز موقع غذا خوردن و مسواک زدن می باشد!
در مورد دستگاه های فانکشنال استفاده زمان می تواند کمتر باشد ولی کمتر از ۱۶ ساعت در روز، استفاده از آن ها تقریبا بی اثر خواهد بود!
نحوه درآوردن و جا انداخت دستگاه ها:
جا انداختن/درآوردن این دستگاه ها باید با دقت انجام شود تا دستگاه درست و به جااستفاده شود و به این منظور به دستورات داده شده توسط دکتر یا دستیار دکتر توجه کنید و این کار طبق آموزش داده شده انجام شوند.
فعال کرده دستگاه متحرک:
توسط دکتر انجام می شود ولی اگر دستگاه شما پیچ دارد؛ آن را باید طبق دستور دکتر و مطابق جهت پیکان فعال کنید.
نگهداری از آن ها وقتی موقتا از دهان خارج می شوند باید با دقت باشد و داخل یک ظرف مخصوص محافظت شوند تا زیر دست و پا نمانده یا گم نشوند و نشکنند و بونگیرند! وگرنه تعمیر /تعویض آن ها هزینه ای برای شما خواهد داشت!
رعایت نظافت حین استفاده دستگاه متحرک ارتودنسی :
آن ها را همزمان با دندان ها مسواک بزنید ولی با آب سرد و مایع ظرفشویی یا مایع مخصوص شستن پلاک!
بهتر است هرروز با مسواک آنها را تمییز کنید و می توانید ماهی یکبار هم با مواد شوینده دست دندان آن ها را بشویید .
توجه:
اگر دستگاه لق شد یا بافت نرم یا دندان ها آزرده و دردناک شدند یا صدمه ای به دستگاه وارد شد فورا به مطب دکتر خبر دهید.
